Síðasta æfing ársins 2007 og jafnframt sú tuttugastaogníunda var milli jóla og nýárs, föstudaginn 28. desember með dagsgöngu á Akrafjall og mættu átta manns: Hjörleifur, Helga Bj., Halldóra Á., Roar, Gunnar Þór, Akurnesingur Gylfi Þór, Örn og Bára.

Veðrið var hreint út sagt frábært eða heiðskírt og vindur, A7, talsvert frost eða -9,5°C skv. mæli Roars. Betra gat það ekki verið nema jú, frostið beit, en það var þess virði.

Ólýsanlegt útsýni í allar áttir, gott færi, engin hálka, laus snjór og smá harðfenni á sléttunum efst. Óskaplega falleg gönguleið eftir tindum Akrafjalls norðan og sunnan megin í gullinni vetrarsól og mjúkri fönn.

Hist var við N1 kl. 9:00 og ekið í samfloti sem leið lá að Akranesi en beygt út af afleggjaranum inn að Berjadal við fjallsmynni þar sem tveir biðu okkar. Lagt var af stað kl. 9:56 í morgunskímu svartasta skammdegisins eða 1:27 klst fyrir sólarupprás.

Með í för var heimamaðurinn Jón Gunnar, mágur Gylfa Þórs, íslensku- og landfræðingur, vel kunnugur svæðinu. Hann var mikill fengur fyrir hópinn, þar sem hann þekkti vel til gönguleiðarinnar, valdi skemmtilega útsýnisstaði eftir hryggjunum báðum megin fjallsins og fræddi okkur í leiðinni

Gengið var upp Selbrekkuna til austurs upp með norðanhryggnum og leiddi Gunnar Þór gönguna, en við vorum of forvitin til þess að sleppa Guðfinnuþúfu og stefndum ótrauð þangað, þó ekki hefði hann ætlað okkur þá leið.

Gunnar Þór hélt sínu striki neðar í hlíðunum og Örn fór talsvert á undan hópnum að þessum tignarlegu klettum, svo þegar við hin komum að fyrstu klettunum við Guðfinnuþúfu, tókum við okkur stutta matarpásu í skjólinu, með stórkostlegu útsýni norðvestur eftir til Snæfellsness og Vesturlands, Hafnarfjalls og nágrennis.

Eftir svolítið klöngur upp með klettunum þar fyrir ofan beindu Örn og Gylfi Þór okkur til baka áfram eftir hlíðunum, þar sem þeir sáu ekki fram á að komast auðveldlega um klettana efst og vorum við hálfpartinn fegin því... södd enn eftir Kerhólakamb og alveg til í klifurlausa göngu í þetta skiptið...

Vægur mótvindur var þennan kafla frá upphafi og aðeins skafrenningur á köflum.

Gengið var þétt upp eftir hryggnum og fór sólin smám saman að skína á þessari stundu, kom upp kl. 11:23 roðagullin og alltumlykjandi á göngumenn og fjall... ólýsanleg andartök...

Hópurinn hér þéttur saman í morgunroðanum svo allt virtist renna saman í rautt; við, snjórinn og grjótið...

Dagrenning beint í æð með öllum skilningarvitum líkamans. Hvað er flottara en það?

Útsýnið eftir því, blámi sjávar og snjóhvítra fjalla allan hringinn...

Stórkostlegar myndir teknar í þessari ferð frá upphafi til enda. 

Gengið með norðanhlíðinni í góðu færi og hæsti tindur Akrafjalls skammt undan.

Við vorum einhvern veginn afskaplega róleg og afslöppuð þennan dag, hugsuðum lítið um tímann eða vegalengd, bara gengum í þessu töfrum líkasta umhverfi.

Vissum kannski að heiðskíran gaf okkur nægt svigrúm til þess að ljúka göngunni þó löng væri og höfðum vit á að taka inn þessi andaktugu andartök en telja þau ekki með klukkustressi.

Komin á Geirmundartind í 643 m hæð eftir 1:59 klst göngu og 3,6 km. Hafnarfjall og nágrannafjöll í baksýn.

Tignarlegur hamraveggurinn niður með norðvesturhlíðum fyrir fótum okkar og Faxaflóinn blasandi við okkur með Snæfellsnesið, jökulinn og Ljósuföll baðandi í morgunsólinni... og svo öll fjöllin inn með Hvalfirði hvert öðru glæsilegra í vetrarbúningi... Meira að segja Baula sem bíður okkar í lok janúar skagaði þarna upp úr í tærum vetrarblámanum.

Þarna fauk vettlingurinn hans Hjörleifs fram af klettunum og út í buskann þegar hann tók mynd að beiðni þjálfaranna og var það mjög miður...

Helga og Hjörleifur spjalla hér á tindinum í góðu tómi...

Skammdegið verður varla meira en þennan dag, sjö dagar frá dimmasta degi ársins og varla að manni fyndist sólin komast upp fyrir sjóndeildarhring... en vá, hvílíkir geislar frá henni samt í þetta lágri hæð.

Hálendið gefur manni betra færi á þessum vetrargeislum en láglendið og borgarsamfélagið, þar sem ekki þverfótar fyrir manngerðum fyrirbærum er byrgja þessa sýn.

Kannski er fjallganga á svona degi eitt það dýrmætasta sem hægt er að öðlast í mesta skammdeginu... svona stund nærir og heilar án efa sál og líkama...

Gengið af tindinum til austurs.

Skarðsheiði í baksýn vinstra megin; tindar Skarðshyrnu og Heiðarhorns þarna í sjónmáli. Helfrosnu tindarnir sem við klifum í nóvember s. l. í frosti og snjóbyl, nú bara heiðskírir og lokkandi.

Gunnar Þór gekk með okkur eftir þessum hömrum til norðurs að góðum útsýnisstað yfir láglendið og fjallgarðinn frá Borgarnesi inn eftir Hvalfirði.

Umhverfið niður með Akrafjalli var áhugavert, t. d. jarðmassinn sem klofnað hafði og sigið frá hömrunum norðvestan með, en þar er víst fær uppgönguleið að sumri til sem væri forvitnilega að skoða síðar.

Við tók jöfn ganga til suðurs frá norðurhryggnum yfir á suðurhrygginn.

Esjan og Botnssúlur ásamt öðrum fjöllum eins og spilaborg hálendisins fyrir framan okkur.

Vindurinn orðinn hliðlægur, vinalegur skafrenningur þarna og aðeins harðfenni, en aldrei hálka né erfiðleikar við að fóta sig. Annað hvort gekk maður á hörðum snjóskafl eða tróðst eitthvað niður ef svo bar undir.

Óskaplega góður göngukafli á góðu spjalli eða í algleymi hugsana, einn með sjálfum sér, sólinni, snjónum og fjöllunum.

Loksins fundum við góðan nestisstað, orðin svöng og til í skjólsælan stað til að á. Staðurinn var suðaustan í fjallinu við svokallaðan Kúludal og voru hamrarnir engu síðri sunnan megin en norðan megin. Við vorum stödd á brún sem vísar inn á Hvalfjarðarmynni og inn á norðurdali Esjunnar.

Ekki slæmur staður til að vera á með sólina í andlitið og goluna í bakið. Það var næstum því veðurblíða til að fækka fötum eins og í pásum á skíðum... en bara næstum... Það var -9,5 frost sem leyfði okkur ekki að sitja lengi á þessum fallega stað.

Það kom í góðar þarfir að hafa heimamanninn með sem þekkti vel til og sýndi okkur stað eins og þennan sem auðvelt er að láta framhjá sér fara í fyrstu ferð á jafn víðfeðmt fjall og Akrafjall.

Hjörleifur tók með sér Moggann... en hann fór ekki að lesa hann... heldur notaði hann sem sessu í snjónum í pásunni... Létt og laggóð lausn.

Jón Gunnar sagði okkur nöfn ýmissa kennileita þarna og sögu tröllkonunnar Jóku sem Jókubunga heitir eftir... hvernig Akrafjall klofnaði í tvennt þegar sólargeislar dagrenningar náðu á hana á leið með fjallið fagra heim á Snæfellsnes.

Henni brá víst svo við sólarupprásina, þarna sem hún burðaðist með Akrafjallið allt of sein á leið heim, missti það svo það klofnaði í tvennt og heitir dældin sem þá myndaðist Berjadalur er liggur eftir engilöngu fjallinu og gefur því einstakan svip.

Landslag Akrafjalls er nefnilega stórmerkilegt. Klofið í tvennt nánast og mun meira giljað í klettum meðfram því öllu en ætla má úr fjarlægð... Óskaplega fagurt fjall sem kemur á óvart við nánari kynni.

Ef ég ætti heima á Akranesi, fengið ég aldrei nóg af því eins og raunin er sjálfsagt með heimamenn. Virkilega flott bæjarfjall.

Eftir góða matarpásu sem auðvitað var allt of stutt eins og vanalega í vetrarkuldanum, örkuðum við af stað vestur eftir norðurhryggnum, sunnan með Jókubungu og nutum þess að ganga eftir fjallsbrúninni margséðu sem snýr að Reykjavík.

Loksins vorum við hinum megin... fjallsins megin.

Þarna gengum við eftir fjallsbrúninni sem er fyrir augum okkar alla daga frá borginni og veldur að Akrafjall verður ekki samt í augum manns á eftir..

Hér með sér maður sig alltaf þarna þegar manni er litið til norðurs... Hér með veit maður hvernig sýnin er þaðan, hve fallegir hamrarnir eru niður eftir brúninni, hve hrikaleg gilin koma hvert á fætur öðru... Hvernig suðurbrúnin er ekki svona klippt og skorin eins og sýnist frá borginni.

.

Myndefni þessa dags var gjöfult og gullið, draumur ljósmyndarans sem passaði að myndavélin frysi ekki eins og vanalega... hélt henni innan klæða og vel inni í lófum við allar tökur.

Örn og Hjörleifur með sjálfum sér og vetrarsólinni.

.

Enn eitt gilið sem klofnaði inn með suðurbrúninni og hægt var að gægjast niður eftir.

Skafrenningur fram af klettunum og freistandi að fara út að brún...

.

Hér sést niður að þjóðveg og að Blikdal Esjunnar.

Kerhólakambur þar hæsti tindur, þar sem við gengum tæpum þremur vikum fyrr.

Líklegast tekið úr Krummagili.

Komin á syðri toppinn, Háahnúk í 555 m hæð eftir 4:38 klst og 11,9 km.

Næsthæsti tindur Akrafjalls er austast á því, þar sem við gengum fyrr frá norðurhryggnum og þá niður á við. Hann er 572 m og ekki nefndur að ég fæ séð.

Útsýnið til borgarinnar og út á haf ólýsanlegt.

Skrifuðum í gestabók og stöldruðum aðeins við.

Hjörleifur, Jón Gunnar, Roar, Halldóra Á., Örn, Helga Björns og Gylfi Þór...

...flottir toppfarar sem prísuðu sig sæla að hafa komið því við að reima á sig gönguskóna þennan dag.

Niðurleiðin var greið og enn jafn falleg og áður.

Akranesbær úti við nes, hafið um allt og brúnir Akrafjalls síbreytilegar eftir því sem neðar dró.

Fljótlega fundum við hitabreytinguna, hvernig smám saman hlýnaði og lygndi eins og vanalega á fjallgöngu.

Leiðin var greið niður og utan í hlíð suðurhryggjarins.

Margir fallegir viðkomustaðir, m. a. Staupasteinn (vantar nafn á steininn sem skagaði þarna út úr hlíðinni eins og manngerður).

Hægt er að velja um leið ofan eftir hryggnum og svo niður hlíðina vestan með eða ganga slóða sem liggur neðar með Berjadalsá. Sá stígur gæti þó verið heldur háll að vetri til eins og þjálfarar sannreyndu í könnunarleiðangri nokkru fyrir þessa göngu.

Við gengum fyrrnefnda leið sem var góð en þó aðeins brött við stað sem mig minnir að heiti Reynisbrík (ath. síðar).

Þar þarf aðeins að klöngrast, en var lítið mál fyrir viðstadda sem allir hafa gengið vel í vetur og eru komnir með góða innistæðu í reynslubankann.

Á Akrafjall ganga þau hvern dag ef til gefst og hafa gert lengi að hans sögn. Akurnesingur inn að beini, yfirleitt með tvo hunda en nýverið þurft að lóga öðrum. Haldið sig við afkvæmin af eigin tík og sagði mér að hann hefði áður fyrr fengist við þjálfun björgunarhunda. Merkilegur og aðdáunarverður maður (og hundur) á ferð.

Í lok ferðar voru Toppfarar alsælir í sólsetrinu. 13,9 km að baki, upp 584 m á 643 m háan tind á 5:32 klst... Gullin og ógleymanleg ferð á fjall sem skartaði sínu fegursta á dimmasta tíma ársins.

Jón Tryggvi, hádegisskokkari og fjallamaður á sína fyrstu fjallgönguæfingu með hópnum, Halldóra Á., Roar, Örn, Gylfi Þór, Alexander, Grétar Jón, Bára og Soffía sem vantar á mynd en hún kom rétt á eftir.

Veðrið var frábært og sannkölluð stund milli stríða/ óveðra í þessari viku; logn og léttskýjað-stjörnubjart, S2 og 3°C. Snjór var niður í hlíðar en autt til að byrja með og ágætis færi, en svo talsverð hálka þegar ofar dró svo fara þurfti mjög varlega.

Okkur var ekki sama á kaflanum utan í hlíðinni að steini enda duttu menn nokkrum sinnum án þess þó að meiðast eða rúlla niður. Niðurleiðin varð því lengri í tíma en uppleiðin því grjót og möl var hált og svell á slóðanum undir snjónum... ekkert sérstaklega þægilegt á einstiginu utan í hlíðinni á lniðurleið..

Tveir 3ja manna hópar höfðu farið á undan okkur upp þetta kvöld, Hjörleifur, toppfari og vinnufélagar og svo þrír ÍR-skokkarar og var bara notalegt í skammdeginu að hitta þessa félaga fyrir og ágætis tilbreyting frá því að vera ein í heiminum á þessum vetraræfingum.

Gengið var rösklega upp að áfanga fjögur við vaðið og héldu sjö áfram upp að steini en ein hafði snúið við fyrr og ein sneri við þarna vegna tímaskorts.

Heldur var þetta nú orðið hált þegar ofar dró og í hlíðinni leist okkur ekki nógu vel á blikuna og þurftum að fara mjög varlega.

Gylfi var að hita upp gamla fjallaskíðaskó og Bára skellti snarlega á sig mannbroddum sem Örn hafði munað eftir að taka með en hún ekki, rétt eins og hinir í hópnum sem söknuðu nú sárlega mannbroddanna niðri í bílunum...

Þetta var því fyrsta æfingin þar sem færið reynir verulega á hópinn (fyrir utan tindferðirnar) svo lexía dagsins var MANNBRODDAR Á ALLAR VETRARÆFINGAR HÉR MEÐ.

Ekki er ólíklegt að á þetta reyni meira nú síðari part vetrar og því ráð að allir komi sér upp mannbroddum hér með.

Þeir hafa víst verið uppseldir víðast hvar í bænum skv. Alexander sem fór á nokkra staði áður en hann fékk þá í Byko. Þeir ættu annars að fást í útivistar- og íþróttaverslunum, en þjálfarar hafa verið að prófa gaddaða gúmmímannbrodda frá Intersport og gormaða gúmmímannbrodda frá Afreksvörum, Síðumúla.

Báðir hafa reynst vel, og greinir lítið á milli þar sem kostir og gallar vega til móts við hvað annað. Gormarnir virðast halda betur þar sem snertiflöturinn er tryggari, en þeir eiga til að renna á algeru svelli. Naglarnir eru fyrirferðarminni og renna ekkert á svelli en geta átt auða snertifleti á fjallgöngu svo hver og einn þarf að finna hvað hentar.

Hjörleif og félaga hittum við svo við steininn og sáum svo á eftir þeim niður brattari leiðina... vorum næstum því farin á eftir þeim þá leiðina þar sem einstigið var ekki spennandi í hálu svelli undir snjónum og sleipu grjóti meðfram... en afréðum að taka þó þá leið þar sem bröttu, sléttu kaflarnir neðar á hinni leiðinni voru meira fráhrindandi að mati þjálfara...

Sem fyrr segir lentum við í því sama á einstiginu með hlíðinni eins og ÍR-ingarnir sem við mættum á uppleiðinni... fljúgandi hálku undir snjónum með sleipu grjóti í bland enda flugu menn þarna þrisvar á jörðina þarna með tilheyrandi óþægindum við að fóta sig þess á milli...

Eitthvað gengum við svo of langt til vinstri inn dalinn að vaðinu, vorum kannski bara svona fegin að ganga í snjósköflum með góðu gripi því þarna var færið orðið viðráðanlegt þó hálka væri á stöku stað í neðri hlíðum. Það sem eftir leið niðurferðar vorum við ekki frá því að hálla væri orðið en á uppleiðinni með vaxandi kuldanum er leið á kvöldið.

Á endanum gaf þessi ganga í snjó og hálku, myrkri og stjörnuljósum, friði og ró fjallanna 2:37 klst æfingu, 6,6 km upp 597m eða hækkun um 587m og við bættist lexía um að taka alltaf mannbroddana með... færið breytist sauðvitað þegar ofar dregur fjalla rétt eins og veðrið...

Hjörleifur lét okkur vita daginn eftir að þeir félagar voru mun skjótar niður en aðrir þetta kvöld og þurftu að bíða eftir skokkurunum til að fá ljósinu skilað. Vanur maður í þeirra hópi leiddi þá vestar inn á Langahrygg og þaðan niður að stígamótunum við brúna og sneiddu þeir þannig framhjá brattaskriðunum... greinilega viturleg leið sem vert er að prófa næst þegar einstigið er svona svellhált...